(HALİL AKSOY) Di­li­mi­ze Fars­ça­dan gi­ren laf ke­li­me­si Türk­çe Söz­lük’te şu an­lam­lar ve­ri­le­rek açık­lan­mış: 1. Söz, la­kır­tı. 2. So­nuç­suz, ya­ra­rı ol­ma­yan söz. 3. Ko­nuş­ma. 4. Ko­nu, mev­zu, ba­his. 5. ünl. “Öy­le şey ola­maz, bu sö­zün hiç­bir de­ğe­ri yo­k” an­lam­la­rın­da ha­fif­se­me yol­lu kul­la­nı­lan bir söz. 6. mec. De­di­ko­du. Laf ke­li­me­si di­li­miz­de sık kul­la­nı­lan ke­li­me­ler­den. Bu se­bep­le bu ke­li­mey­le pek çok bir­le­şik ke­li­me ve de­yim mey­da­na ge­tir­mi­şiz. Bir­le­şik ke­li­me­le­re ör­nek­ler: “Bir kim­se­nin, bir gru­bun duy­gu­la­rı­nı kam­çı­la­ya­rak abar­tı­lı ve­ya ger­çek dı­şı söz­ler söy­le­yen kim­se­”ye laf cam­ba­zı de­riz.  “Çok ko­nu­şan, her­ke­se laf ye­tiş­ti­ren kim­se­”ye laf ebe­si de­nir. “Ü­ze­rin­de ko­nu­şu­lan ko­nuy­la, esas­la ve­ya so­run­la il­gi­si ol­ma­yan boş söz yı­ğı­nı­”na laf ka­la­ba­lı­ğı den­di­ği­ni he­men her­kes bi­lir. “Laf sa­la­ta­sı­” ise “Çe­şit­li ko­nu­lar­la il­gi­li an­lam­sız, boş söz­ler.” an­la­mı­na ge­lir. Laf ke­li­me­siy­le tü­re­til­miş bir­kaç de­yim ya­za­lım: “La­fı kı­sa kes­me­k” de­yi­mi “Söy­le­ye­ce­ği­ni kı­sa ve­ya özet ola­rak be­lirt­mek, az ve öz ko­nuş­ma­k” an­la­mı­na ge­lir. “La­fı uzat­ma­k” ise “ko­nuş­ma­yı ge­rek­siz bir bi­çim­de baş­ka söz­ler­le sür­dür­mek de­mek. “La­fa tut­ma­k” de­yi­mi “Yer­siz, za­man­sız ve sü­rek­li ko­nu­şa­rak meş­gul et­mek, oya­la­ma­k” an­la­mı­na ge­lir. Bu­nu ya­pan in­san­la­ra ve­ri­le­cek en gü­zel ce­vap “la­fı ağ­zı­na tı­ka­ma­k”­tır bu de­yim şu an­la­ma ge­lir: “Bi­ri­nin ra­hat­ça ko­nuş­ma­sı­nı en­gel­le­yip sus­tur­mak, söy­le­me­si­ne im­kân ta­nı­ma­mak.” “Laf ya­kış­tır­ma­k” de­yi­mi “Ko­nuş­ma sı­ra­sın­da ye­rin­de söz söy­le­mek, ge­re­ke­ni ifa­de et­me­k” an­la­mı­na ge­lir ki bu­nu her ba­ba­yi­ğit ya­pa­maz. “Laf ta­şı­ma­k” de­yi­mi “De­di­ko­du ede­rek laf gö­tü­rüp ge­tir­me­k” an­la­mı­na ge­lir ki di­ni­mi­zin gü­nah say­dı­ğı dav­ra­nış­lar­dan­dır “La­f” ile il­gi­li pek çok de­yim ne ya­zık ki Türk­çe Söz­lük’te yok. Bun­lar­dan bir­ka­çı­nı ya­za­lım: Laf çat­lat­mak, laf do­kun­dur­mak, laf düş­mek, laf kal­dır­mak, laf vur­mak, la­fa ça­nak tut­mak, la­fı ağ­zın­dan ka­çır­mak vd. Laf ile il­gi­li bir­kaç ata­sö­zü ya­za­lım: Laf la­fı açar, laf da ta­ba­ka­yı; laf söy­le­mek­le ağız aşın­maz; la­fı­nı bil­mez hö­dük­ler, sön­müş ateş kö­rük­ler; laf­la dük­kân açıl­maz; laf­la ka­rın doy­maz; laf­la pey­nir ge­mi­si yü­rü­mez; laf­tan güm­rük alın­maz; laf tor­ba­ya gir­mez vd. Şim­di de şâ­ir­le­ri­miz­den için­de “la­f” ke­li­me­si ge­çen bir­kaç ör­nek ve­re­lim: “Zi­ya Pa­şa’dan: “On­lar ki ve­rir laf ile dün­yâ­ya ni­zâ­mât / Bin tür­lü te­sey­yüb bu­lu­nur hâ­ne­le­rin­de­” Em­rah’tan: “Yah­şı him­met ge­rek râ­hı ta­leb­de / Bey­hû­de laf ile men­zil alın­ma­z”   Ya­zı­mı­zı Zi­ya Os­man Sa­ba’nın şu mıs­ra­la­rı ile bi­ti­re­lim: “Gü­cü­mün yet­ti­ği di­li­min dön­dü­ğü ka­dar / Siz­ler için, et­ti­ğim bü­tün laf­lar.”