Tarsus Haber| Yenises Gazetesi
Yazar: HALİL AKSOY - 24 Ocak 2023 Salı - Okunma: 1162

99. YIL

Bugün, Türk edebiyatının muazzam eseri Divanü Lügati’t-Türk’ü yok olmaktan kurtaran Ali Emîrî’nin vefatının 99. yıl dönümü. 1857 yılında Diyarbakır’da doğan Ali Emirî, 23 Ocak 1924 tarihinde vefat etmiş ve Fatih Camii haziresine defnedilmiştir. Ölüm yıl dönümü vesilesiyle merhum Ali Emîrî’ye Allah’tan rahmet diliyoruz. İlk tahsilini Diyarbakır’da tamamladı. Arapça, Farsça ve çeşitli ilimler öğrendi. Küçük yaştan itibaren okumaya ve kitaba düşkün olan Ali Emîrî, memuriyet hayatına atıldıktan sonra çalıştığı Diyarbakır, Selanik, Adana, Kırşehir, Elâzığ, Erzurum, Yanya, İşkodra, Halep ve Yemen gibi şehirlerde değerli kitapları temin etmiş, satın alma imkânı bulamadığı kitapları kendisi istinsah etmiştir. Ömrü boyunca biriktirdiği kitapları Fatih’te Feyzullah Efendi Medresesinde kendi kurduğu Millet Kütüphanesine bağışlamıştır. Paha biçilemeyen değerli kitaplarını Macarlar ve Fransızlar satın almak isteğinde onlara şu cevabı vermiştir: “Ben bu kitapları milletimin parasıyla aldım yine milletime vereceğim.” Başlıca eserleri şunlardır: Osmanlı Vilâyât-ı Şarkıyyesi, Ezhar-ı Hakîkat, Tezkire-i Şuarâ-yı Âmid, Cevâhirü’l-Mülûk, Levâmiu’l-Hamîdiyye, Mardin Mülûk-i Artukıyye Târihi, Yanya Şairleri, Mir’âtü’l Fevâid Fî Terâcim-i Meşâhir-i Âmid, İşkodra Şairleri, Yemen Hatıratı ve Divan... Kitaplarından başka Âmid-i Sevdâ, Osmanlı Tarih ve Edebiyat Mecmû’ası, Tarih ve Edebiyat Mecmû’ası adlı dergileri yayımlamıştır. Hakkında yazılan kitaplardan tespit edebildiklerim şunlar: Muhtar Tevfikoğlu, Ali Emîrî Efendi; Dr. Kemal Çelik, Bir Kitap Dostu Ali Emîrî; Hüseyin Türkan, Bir Güzel İnsan Ali Emîrî. 2024 yılı, merhum şairimizin vefatının 100. yıl dönümü. Bu yılın “Ali Emîrî Yılı” olarak kabul ve ilan edilmesini bu sütundan teklif ediyorum. 2024 yılında şu faaliyetlerin gerçekleştirilmesi temennimizdir: 1. Bütün eserlerinin tıpkıbasımlarının yapılması. 2. Bütün eserlerinin tenkitli basımlarının yapılması. 2. Ali Emîrî Sempozyumu düzenlenmesi. 4. Hatıra para ve pul basılması. 5. Tam bir biyografisinin hazırlanması. 6. Kendisinin yazdığı yazıların bir veya birkaç kitapta toplanması. 7. Çocuklar ve gençler için Alî Emîrî’yle ilgili eserler -çizgi filmler, kısa metrajlı filmler- hazırlanması. 8. Hakkında yazılan -en azından- ilmî ve önemli yazıların bir kitapta toplanması. 9. Hikâye, roman, tiyatro vb. türlerde yarışmalar açılması. Yazımızı Yahya Kemal Beyatlı’nın “Ali Emîrî’ye Gazel”inden şu beyitle bitirelim: “Yekpâre nûr olan bu kütüphâne-i nefîs / Yekpâre servetiydi bu âlemde kendinin”