Tarsus Haber| Yenises Gazetesi
Yazar: HALİL AKSOY - 18 Temmuz 2022 Pazartesi - Okunma: 1641

YANGIN VE SEL

Bir yan­da or­man yan­gın­la­rı bir yan­da sel bas­kın­la­rı... Mem­le­ke­tin bir ya­nın­da or­man­lar ca­yır ca­yır ya­nar­ken di­ğer ya­nın­da pek çok şeh­ri­mi­zi sel ba­sı­yor. De­ğiş­me­yen şey­ler: her yıl or­man­la­rı­mı­zın yan­ma­sı ve ba­zı şe­hir­le­ri­mi­zi sel bas­ma­sı. Mar­ma­ris’ten Dat­ça’ya, Di­ki­li’den Ber­ga­ma’ya pek çok şe­hir­de­ki or­man yan­gın­la­rı kon­trol al­tı­na alın­sa da bir an­da baş­ka bir şe­hir­de or­man yan­gı­nı ha­be­ri ba­sın ya­yın or­gan­la­rı va­sı­ta­sıy­la ka­mu­oyu­na du­yu­ru­lu­yor. Ba­zı şe­hir­le­ri­miz or­man yan­gın­la­rıy­la bo­ğu­şur­ken ba­zı şe­hir­le­ri­miz de sel bas­kın­la­rı­na ma­ruz ka­lı­yor. Mev­sim nor­mal­le­ri­nin üze­rin­de­ki ya­ğış­lar de­re ya­tak­la­rı­na sığ­mı­yor ve ya­kın­lar­da­ki ev­ler ve iş yer­le­ri su­lar al­tın­da ka­lı­yor. Bü­tün bu yaz­dık­la­rı­mız her yıl kar­şı­laş­tı­ğı­mız bir du­rum. Şe­hir­ler de­ğiş­se de ne­ti­ce de­ğiş­mi­yor. Ba­zı şe­hir­le­ri­miz yan­gın­lar­la ba­zı şe­hir­le­ri­miz de sel­ler­le bo­ğu­şup du­ru­yor. Çe­şit­li se­bep­ler­le ya­nan or­man­la­ra el­bet­te mü­da­ha­le edi­li­yor ama bu ço­ğu za­man ye­ter­siz ka­lı­yor. Gü­ze­lim or­man­lar ya­nıp kül olu­yor. Her ne ka­dar iyi­leş­tir­me ça­lış­ma­la­rı ya­pıl­sa da bu, yıl­lar alı­yor. Ka­yıp sa­de­ce ya­nan or­man­lar­la sı­nır­lı kal­mı­yor. Or­man­lar­da­ki pek çok can­lı da te­lef olu­yor ne ya­zık ki... As­lo­lan yan­gı­na mü­da­ha­le et­mek­ten ön­ce yan­gı­nı ön­le­ye­cek ted­bir­le­ri al­mak de­ğil mi­dir? Bu­nun da ye­te­rin­ce ya­pıl­dı­ğı­nı söy­le­mek müm­kün de­ğil. Aşı­rı ya­ğış­lar­la sel fe­la­ke­ti ya­şa­yan şe­hir­le­ri­miz­de acı bit­mi­yor. Her yıl ya­şa­nan ay­nı fe­la­ket­ler­den bir ders çı­kar­ma­mak bi­ze mah­sus bir du­rum. De­re ya­ta­ğı­na ev ve­ya iş ye­ri yap­ma­nın akıl ve man­tık­la iza­hı müm­kün de­ğil. Ha­di ya­pıl­dı, di­ye­lim. Sel­le yı­kıl­dık­tan son­ra ay­nı ye­re ye­ni­den bi­na yap­mak da ne­yin ne­si? Son­ra da fer­yat edip du­ru­yo­ruz, bir ça­re­si var­mış gi­bi... Ya ek­si ka­ta ne de­me­li? Hem çu­kur ye­re ya­pı­yor­sun, bu yet­mi­yor bir de ek­si kat ya­pı­yor­sun. Aşı­rı ya­ğış­lar­da ev de eş­ya­lar da te­lef olu­yor. Mad­dî za­ra­rın had­di he­sa­bı yok. Ta­bi­î akıl­sız­lı­ğın da... Ay­nı ha­ta­yı de­fa­lar­ca yap­ma­nın man­tık­lı bir iza­hı ola­bi­lir mi? Bir gün bel­ki akıl­la­na­ca­ğız da kay­bet­ti­ği­miz mad­dî zen­gin­li­ği­mi­zi bir da­ha ka­za­na­ma­ya­ca­ğız. Sel bas­mış bir ye­re ye­ni­den ev yap­mak bi­le bi­le pa­ra­yı so­ka­ğa at­mak de­ğil­se ne­dir? Bu yan­lı­şa kim dur di­ye­cek?Bir yan­da or­man yan­gın­la­rı bir yan­da sel bas­kın­la­rı... Mem­le­ke­tin bir ya­nın­da or­man­lar ca­yır ca­yır ya­nar­ken di­ğer ya­nın­da pek çok şeh­ri­mi­zi sel ba­sı­yor. De­ğiş­me­yen şey­ler: her yıl or­man­la­rı­mı­zın yan­ma­sı ve ba­zı şe­hir­le­ri­mi­zi sel bas­ma­sı. Mar­ma­ris’ten Dat­ça’ya, Di­ki­li’den Ber­ga­ma’ya pek çok şe­hir­de­ki or­man yan­gın­la­rı kon­trol al­tı­na alın­sa da bir an­da baş­ka bir şe­hir­de or­man yan­gı­nı ha­be­ri ba­sın ya­yın or­gan­la­rı va­sı­ta­sıy­la ka­mu­oyu­na du­yu­ru­lu­yor. Ba­zı şe­hir­le­ri­miz or­man yan­gın­la­rıy­la bo­ğu­şur­ken ba­zı şe­hir­le­ri­miz de sel bas­kın­la­rı­na ma­ruz ka­lı­yor. Mev­sim nor­mal­le­ri­nin üze­rin­de­ki ya­ğış­lar de­re ya­tak­la­rı­na sığ­mı­yor ve ya­kın­lar­da­ki ev­ler ve iş yer­le­ri su­lar al­tın­da ka­lı­yor. Bü­tün bu yaz­dık­la­rı­mız her yıl kar­şı­laş­tı­ğı­mız bir du­rum. Şe­hir­ler de­ğiş­se de ne­ti­ce de­ğiş­mi­yor. Ba­zı şe­hir­le­ri­miz yan­gın­lar­la ba­zı şe­hir­le­ri­miz de sel­ler­le bo­ğu­şup du­ru­yor. Çe­şit­li se­bep­ler­le ya­nan or­man­la­ra el­bet­te mü­da­ha­le edi­li­yor ama bu ço­ğu za­man ye­ter­siz ka­lı­yor. Gü­ze­lim or­man­lar ya­nıp kül olu­yor. Her ne ka­dar iyi­leş­tir­me ça­lış­ma­la­rı ya­pıl­sa da bu, yıl­lar alı­yor. Ka­yıp sa­de­ce ya­nan or­man­lar­la sı­nır­lı kal­mı­yor. Or­man­lar­da­ki pek çok can­lı da te­lef olu­yor ne ya­zık ki... As­lo­lan yan­gı­na mü­da­ha­le et­mek­ten ön­ce yan­gı­nı ön­le­ye­cek ted­bir­le­ri al­mak de­ğil mi­dir? Bu­nun da ye­te­rin­ce ya­pıl­dı­ğı­nı söy­le­mek müm­kün de­ğil. Aşı­rı ya­ğış­lar­la sel fe­la­ke­ti ya­şa­yan şe­hir­le­ri­miz­de acı bit­mi­yor. Her yıl ya­şa­nan ay­nı fe­la­ket­ler­den bir ders çı­kar­ma­mak bi­ze mah­sus bir du­rum. De­re ya­ta­ğı­na ev ve­ya iş ye­ri yap­ma­nın akıl ve man­tık­la iza­hı müm­kün de­ğil. Ha­di ya­pıl­dı, di­ye­lim. Sel­le yı­kıl­dık­tan son­ra ay­nı ye­re ye­ni­den bi­na yap­mak da ne­yin ne­si? Son­ra da fer­yat edip du­ru­yo­ruz, bir ça­re­si var­mış gi­bi... Ya ek­si ka­ta ne de­me­li? Hem çu­kur ye­re ya­pı­yor­sun, bu yet­mi­yor bir de ek­si kat ya­pı­yor­sun. Aşı­rı ya­ğış­lar­da ev de eş­ya­lar da te­lef olu­yor. Mad­dî za­ra­rın had­di he­sa­bı yok. Ta­bi­î akıl­sız­lı­ğın da... Ay­nı ha­ta­yı de­fa­lar­ca yap­ma­nın man­tık­lı bir iza­hı ola­bi­lir mi? Bir gün bel­ki akıl­la­na­ca­ğız da kay­bet­ti­ği­miz mad­dî zen­gin­li­ği­mi­zi bir da­ha ka­za­na­ma­ya­ca­ğız. Sel bas­mış bir ye­re ye­ni­den ev yap­mak bi­le bi­le pa­ra­yı so­ka­ğa at­mak de­ğil­se ne­dir? Bu yan­lı­şa kim dur di­ye­cek?